الاجتهاد و التقلید شیخ مرتضی انصاری (کتاب)رساله الاجتهاد و التقلید نگارش شیخ مرتضی انصاری است که در این کتاب به آراء و نظریات دیگران درباره جواز یا حرمت تقلید با ذکر ادله به هر یک پرداخته است. ۱ - معرفی اجمالیرسالة فی الاجتهاد و التقلید، تالیف شیخ مرتضی انصاری از علمای بزرگ و از چهره‌های درخشان فقهای شیعه در قرن سیزدهم هجری است. ۲ - گزارش محتوااین کتاب به بررسی مساله اجتهاد و شرایط تقلید پرداخته است. مؤلف در آغاز به بیان معنای لغوی و اصطلاحی تقلید و بیان موضوع آن و سپس به بحثی عمیق و گسترده در این رابطه و شرح و توضیح مسائل آن می‌پردازد. [۱]
الاجتهاد و التقلید، شیخ مرتضی انصاری، ص۴۵.
وی در هر مساله مباحث مهم و تنبیهات فراوانی آورده است. (مقدمه و تحقیق آقای محمد محلاتی بر کتاب الاجتهاد و التقلید)صرف نظر از دقت نظر و عمق آراء و حدس صائب شیخ انصاری که زبانزد تمامی اندیشمندان است، برای نشان دادن شعاع اثر گذاری شیخ اعظم و جایگاه بلند وی مباحث زیر طرح می‌گردد: ۲.۱ - نوآوری شیخدر نوآوری شیخ تردیدی نیست و بسیاری نیز به این امر اعتراف کرده‌اند. شاگرد وی، میرزای آشتیانی ، در بحر الفوائد گفته است: «کیف و هو مبتکر فی الفن بما لم یسبقه فیه سابق». از دیگر ویژگی‌های ایشان تنبیهات فراوانی است که برای مسائل گوناگون می‌آورد. در هر مبحثی، پس از طرح نزاع و ذکر اقوال و نقد و بررسی آن، ملحقاتی باقی می‌ماند که مسکوت گذاردن آنها سبب نقصان پژوهش و تحقیق می‌گردد. شیخ انصاری در پایان بسیاری از مباحث طرح شده، این لواحق را با عنوان تنبیهات مورد دقت نظر و کنکاش قرار داده است. از دیگر برجستگیهای شیخ انصاری توان او بر طراحی موضوعات جدید و تازه و گسترده ساختن مباحث است. وی در هر مساله به دسته بندی و ابداع می‌پردازد. حجم جستجو در اندیشه‌های دیگران از معیارهای ارزیابی، بلکه ارزشیابی پژوهش‌ها و تحقیقات است. شیخ انصاری از این نگاه نیز محققی بنام و برجسته است. [۳]
آینه پژوهش- سال پنجم- شماره سوم.
۳ - اهمیتشخصیت شیخ انصاری در حوزه‌های علمیه شیعه ناشناخته نیست. مقام بلند او در فقه و اصول ، بیش از یک قرن است که بر مراکز علمی سایه افکنده و او را طلایه دار این دو دانش کرده است. آثار و نوشته‌های بر جای مانده از این بزرگ مرد، فراوان است و کتاب حاضر نیز یکی از آثار گرانمایه‌ای است که از این اندیشمند بزرگ جهان اسلام به دست ما رسیده است. ۳.۱ - سخن آقا بزرگ تهرانیآقا بزرگ تهرانی در کتاب ارزشمند خود الذریعة الی تصانیف الشیعة در این باره می‌فرماید: «الاجتهاد و التقلید للعلامة الانصاری، الشیخ الاجل، المرتضی بن المولی محمد امین بن المرتضی بن شمس الدین بن احمد بن نور الدین بن محمد صادق الانصاری الدزفولی التستری النجفی، المولود سنة ۱۲۱۴ و المتوفی سنة ۱۲۸۱، رایت فی کتب تلمیذه الاجل آیة الله المجدد میرزا محمد حسن الشیرازی بسامراء اوله التقلید لغة جعل الغیر ذا قلادة و منه تقلید الهدی». یعنی «کتاب اجتهاد و تقلید نوشته علامه انصاری، شیخ اجل، مرتضی فرزند محمد امین فرزند مرتضی فرزند شمس الدین فرزند احمد فرزند نور الدین فرزند محمد صادق انصاری دزفولی شوشتری نجفی، متولد سال ۱۲۱۴ و درگذشت سال ۱۲۸۱ هجری قمری. نسخه‌ای از این کتاب را در کتابخانه شاگرد بزرگ ایشان آیت‌الله مجدد میرزا محمد حسن شیرازی در شهر سامرا دیده‌ام. در آغاز این کتاب آمده...» [۴]
الذریعه الی تصانیف الشیعه، شیخ آقابزرگ تهرانی، ج ۱، ص ۲۷۲.
۴ - توضیحاتاین رساله در ضمن کتاب مجموعة الرسائل چاپ شده است. ۵ - پانویس
۶ - منبعنرم افزار جامع اصول فقه، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. رده‌های این صفحه : کتاب شناسی | کتب اصولی شیعه
|